بانک مرکزی، بانک‌ها را تنبیه نکند
گشایش اعتبار اسنادی با 30 درصد پیش‌دریافت عملیاتی، در مقابل 135 درصدی که بانک‌ها طی یک سال گذشته دریافت می‌کردند، طرحی بود که دولت یازدهم در طرح‌های حمایت از تولید و بهبود فضای کسب و کارش به تصویب آن پرداخت. طرحی که فعالان اقتصادی در شرایط فعلی و برای ادامه کار بسیار به آن احتیاج داشتند و اما نباید این نکته را فراموش کرد که تا یک سال و نیم پیش، گشایش‌ها تنها با 10 درصد صورت می‌گرفت و این مورد در حالی بود که واحدهای تولیدی نقدینگی کافی نیز در اختیار داشتند و شرایط سخت ایجاد شده برای واحدهای تولیدی طی سال گذشته ضررآفرین شد. هرچند بانک مرکزی در آن زمان و طی یک سال گذشته نیز مصوبات بسیار خوبی چون ال‌سی داخلی بدون پیش‌پرداخت و پیش‌بینی ال‌سی 10 درصدی در بودجه را هم مطرح کرد اما متاسفانه این طرح‌ها نتوانستند قابلیت عملیاتی شدن بیابند. اما آنچه در حال حاضر و به دور از نگاه به گذشته مطرح است؛ توجه به این نکته است که در شرایط فعلی بتوان همین ال‌سی 30 درصدی را عملی کرد و بانک‌ها به مصوبات ارائه شده عمل کنند. یکی از مواردی که باید برای این ضمانت اجرایی مدنظر قرار داد، تحت فشار قرار دادن بانک‌ها برای انجام مصوبات ارائه شده است. بانک مرکزی به دلیل رابطه ارگانیکی که با سایر بانک‌ها دارد، به راحتی می‌تواند از این طریق وارد عمل شود. توزیع بودجه و اعتبار، تعیین سهمیه ارزی و ... زیر نظر بانک مرکزی قرار دارد که می‌تواند براین اساس برای بانک‌هایی که به مقررات ملی احترام نمی‌گذارند، محدودیت قائل شود. از سویی گشایش این اعتبار چنانچه تحت نظر روسای بانک‌ها قرار گیرد نیز همچنان که می‌تواند مثبت باشد، تبعات منفی نیز با خود به همراه خواهد آورد و اعمال سلیقه شخصی در این زمینه ممکن است افزایش یابد که بهتر است نظارتی در این خصوص نیز صورت پذیرد. توجه به این نکته نیز خالی از لطف نیست که بسیاری از بانک‌ها از تامین نشدن نقدینگی و ارز گلایه بسیار داشته‌اند اما این نکته نمی‌تواند اجرا نشدن مصوبات را تحت‌الشعاع قرار دهد، چرا که زمانی که چنین مصوبه‌ای به تصویب رسیده، امکانات عملیاتی شدن آن نیز باید فراهم شود و در غیر این صورت این بهانه پذیرفتنی نیست. با این وجود باید به این نکته توجه داشت که تمامی این طرح‌ها بدون باز شدن پنجره ارتباطات جهانی نتایج مثبتی به همراه نخواهند داشت و چنانچه این پنجره به سوی کلیه کشورهای صنعتی جهان باز شود و تنها محدود به کشورهای خاص نباشد، می‌توان به آینده امیدوارتر بود.
* عضو هیات نمایندگان اتاق ایران
هدف ما ارتقا آگاهی و سطح اطلاعات خود و همکاران بانکی است.